Zo bescherm jij jezelf tegen inflatie

In de afgelopen 2,5 jaar heb ik, dankzij de Bitcoin gemeenschap, ontzettend veel kunnen leren. Het was pas in 2019 toen ik me begon te verdiepen in wat inflatie is, en hoe het tot stand komt. BTC en andere crypto's hebben een 'deflationary' mechanisme. Het is één van de belangrijkste eigenschappen van BTC. Vanaf het begin is duidelijk dat er nooit meer dan 21 miljoen munten zullen zijn, wat de vraag ook is. Daarnaast zorgt de halving dat er om de 4 jaar steeds minder nieuwe munten in omloop komen. 

Vergelijk dat met het huidige monetaire systeem. Vanuit de ECB (de Europese Centrale Bank) bepaalt een klein groepje 'aangewezen' personen onder leiding van Christine Lagarde welke maatregelen er dienen te worden genomen. Hiermee tracht de ECB naar eigen zeggen de economie te stimuleren. 

Sinds het begin van de pandemie heb ik mensen in mijn omgeving gewaarschuwd voor de financiële gevolgen van wereldwijde lockdowns. Ik heb vele uren geïnvesteerd in het leren begrijpen van hoe onze system werken, en wat de gevolgen op lange termijn kunnen zijn. Aanleiding voor dit stuk zijn de berichten van recordinflatie in de eurozone voor de maand november. Voor mij een goed moment om de lessen van de afgelopen jaren op een rijtje te zetten. 

Hoe krijg je inflatie? 

Op school leerden we vroeger bij Economie dat schaarste één van de belangrijkste onderdelen is voor het bepalen van waarde. Grote sommen geld de economie in 'pompen' zorgt voor meer geld dat als het ware achter dezelfde hoeveelheid goederen gaat. Het logische gevolg is een stijging van prijzen aangezien het geld een lagere waarde vertoont. 

De verschillende lockdowns van de afgelopen twee jaar hebben gezorgd voor een behoorlijke verlaging van de 'money velocity' (letterlijk vertaald: geld snelheid). Toen de meeste mensen veel meer binnen zaten en niet naar de winkels, bioscoop en restaurants etc gingen, viel de inflatie niet direct waar te nemen. In de afgelopen maanden is er echter geen twijfel over mogelijk. 

De ECB, de Europese Centrale Bank, heeft in haar 'pogingen' de economie in Europa te stimuleren tijdens de pandemie een nieuw aankoopprogramma gepresenteerd. Hiermee koopt de ECB overheidsleningen, zodat die overheden kunnen beschikken over bedragen die vervolgens de economie in het land moeten doen groeien door leningen vanuit commerciële banken. 

Het is belangrijk dat we rekening houden met het verschil tussen nominale inflatie en reële inflatie. 

Dit kan zowel bij je salaris als je spaargeld van toepassing zijn. Wat we nominaal noemen is een uitdrukking in het bedrag wat je (extra) krijgt bijgeschreven. Dus stel dat je € 100 aan salarisverhoging krijgt, of € 100 spaargeld bijgeschreven. Dat is je nominale salarisverhoging en je nominale rente. 

Bij de reële waarde ga je uit van de koopkracht van de bedragen die je krijgt bijgeschreven. Je salarisverhoging of rentebetaling van € 100 kan door inflatie minder waard zijn. Zo kun je merken dat je van dat bedrag minder boodschappen kunt doen dan een jaar eerder in dezelfde supermarkt. 

Het verhaal 

Ik raak steeds meer overtuigd van het feit dat politiek met name draait om het vertellen van 'het juiste verhaal'. Helaas bevat het juiste verhaal vaak niet veel van de waarheid. Dit zien we momenteel ook rond de discussie over toenemende inflatie. Zo hebben we het voorbeeld van Jerome Powel, (VS) Fed (Centrale Bank) voorzitter. 

Al maanden roept hij dat de toenemende inflatie in de VS tijdelijk zou zijn. Als reden geeft men problemen in de infrastructuur op, die zorgen voor tijdelijk hogere prijzen als gevolg van afnemend aanbod. Wat onbegrijpelijk lijkt, is het feit dat dezelfde politici lijken te geloven dat de oplossing ligt in het nog meer printen van geld, om te kunnen investeren in oplossingen voor de infrastructuur problemen. 

Inderdaad, inflatie bestrijden door nog meer 'gedrukt' geld in de economie te pompen. 

Dat loopt vaak niet goed af. Powel heeft inmiddels aangegeven het woord 'transitory' niet meer te zullen gebruiken. Na maanden van roepen dat de inflatie tijdelijk zou zijn, kunnen we met het intrekken van het woord uitgaan van inflatie waar we voorlopig niet vanaf zullen zijn. 

Een recente tweet van Twitter oprichter Jack Dorsey zorgde voor veel ophef. In zijn tweet waarschuwde Dorsey voor hyperinflatie in de VS. Reacties daarop wezen onder meer op het feit dat het hebben over inflatie zorgt voor inflatie, omdat ondernemers prijsstijgingen anticiperen door zelf ook de prijzen te verhogen. 

Niet het printen van geld, maar het bespreken van het probleem zou in dit geval dus volgens politici en media leiden tot prijsstijgingen. Dorsey kreeg ook kritiek te verwerken van verschillende economen, die duidelijk maakten dat er pas sprake is van hyperinflatie bij 50% (!). Geen van deze economen blijkt zich echter net zo druk te maken over de oorsprong van deze 'grens', en het feit dat elke vorm van inflatie een bijzonder groot probleem vormt voor mensen met lage inkomens. 

Het gevaar is dat je, wanneer je afgaat op de verhalen van de (traditionele) media, mogelijk geen rekening houdt met andere scenario's. Dit kan komen omdat er zaken worden verdraaid om de waarheid te verbergen. Neem als voorbeeld de Turkse media. Het land heeft momenteel te kampen met inflatie wat in de dubbele cijfers loopt. Op TV was echter te zien hoe werd uitgelegd dat de instorting van de Turkse Lira ten opzichte van de dollar betekent dat er meer banen naar het land komen als gevolg van het lagere minimum loon. 

Één van de voorbeelden die we hebben is dat van de Weimar Republiek (Duitsland), uit het begin van de jaren twintig van de vorige eeuw. Helaas lijken de lessen van hyperinflatie altijd te worden vergeten. 

Ondanks voorbeelden uit het verleden, en die uit het heden, blijven mensen denken dat zoiets niet in hun land mogelijk is. Het beeld is bij velen dat hoge inflatie enkel speelt in niet-westerse landen, of dat het iets is uit het verre verleden. Wat we onszelf wijs maken in tijden van inflatie is erg belangrijk. Hoewel veel mensen kunnen klagen over hogere prijzen, komen maar weinig mensen in actie. 

Anderen vertellen zichzelf dat het wel allemaal goed komt, of zijn blij met de toename in waarde van de zaken die zij bezitten. In de Weimar Republiek waren er genoeg mensen die overtuigd waren van het feit dat ze rijk werden. Dit kwam omdat alles toe nam in waarde, wat goed lijkt voor de mensen die bezittingen hebben. Uiteindelijk bleek het allemaal echter niets waard te zijn. Ook het gevaar van een zeer negatieve spiraal halen we uit het voorbeeld van de Weimar Republiek: 

Wat kunnen we doen om ons tegen inflatie te beschermen? 

Studeren en Plannen 

Het start allemaal met 'DYOR'. Do your own research, oftewel, doe je eigen onderzoek. Dit betekent dat je, in tegenstelling tot vroeger, niet afhankelijk kan zijn van informatie vanuit de media. Helaas is deze informatie gericht op sensatie, en heeft het niet als doel om educatief te zijn. Hierdoor moet je op zoek naar andere bronnen van informatie om uiteindelijk tot je eigen conclusies te komen. 

In een veranderende omgeving dienen we dingen anders doen, en ons aan te passen. Dit blijkt voor veel mensen niet makkelijk. Wanneer we dit echter niet doen, kan de consequentie zijn dat we anders moeten voortleven in moeilijke omstandigheden. Jezelf en je familie beschermen tegen inflatie betekent dat je aan de slag moet. 

Neem de tijd om in de toekomst te kijken. Maak een planning gebaseerd op de zaken die je momenteel om je heen ziet en je doelen voor de lange termijn. 

Investeren 

Sparen doe je om vervolgens te kunnen investeren. Ondanks wat velen van ons vroeger leerden, is sparen op de lange termijn vrij zinloos. Elk jaar verliest je spaargeld namelijk een deel van z'n waarde. Om jezelf tegen inflatie te beschermen dien je jaarlijks een bepaald percentage (bv. 5%) met je spaargeld te verdienen. Op deze manier verlies je niets aan koopkracht, en kun je deze zelfs doen toenemen. 

Onderstaande investeringen worden gezien als vormen van investeren die je goed kunnen beschermen tegen toenemende prijzen: 

Goud 

Het heeft best lang geduurd voor ik pas goed de obsessie begreep van verschillende investeerders als het gaat om het beschermen van hun welvaart. Iemand uit de goud wereld die ik graag volg is Marin Katusa. Naast goud plus andere edelmetalen is Katusa ook erg goed in het simpel uitleggen van macro-economische zaken en de invloed hiervan op diverse zaken. 

Investeerders als Katusa begrijpen als geen ander dat je pas geld kunt gaan verdienen wanneer je eerst de kunst verstaat van je geld beschermen. Mensen die machteloos toekijken terwijl inflatie toeneemt, of roekeloos investeren zonder het toepassen van risico management krijgen vroeg of laat te maken met behoorlijke problemen. 

Hoewel goud in de afgelopen tien jaar ondermaats presteert zijn veel ervaren investeerders van mening dat de tijd van goud wel weer komt. Het is dan ook interessant om te zien dat goud zelfs in het begin van de 2008 recessie eerst behoorlijk zakte (met de rest van de markt), en pas daarna flink ging stijgen. In tijden van marktcrashes en inflatie blijven goud en andere edelmetalen hele goede investeringen. Dit zal voorlopig niet veranderen. 

Onroerend Goed 

De huizenprijzen zien we vrijwel overal ter wereld flink stijgen. Dit is een goede indicatie van de werkelijke hoogte van inflatie. Veel investeerders zien toenemende inflatie als het moment om toe te slaan op de woningmarkt. Zo is er het voorbeeld van Blackrock, en het feit dat het kantoor heel veel geld uitgeeft aan het opkopen van woningen. 

Investeringskantoren profiteren zo van de lage rentes die de markt biedt, en betalen prijzen die anderen zich niet kunnen veroorloven. De druk op de markt neemt hierdoor nog meer toe, vanwege het toenemen van de schaarste. Wie het zich wel kan veroorloven om een nieuwe (of zelfs tweede) woning te kopen, doet goede zaken als het gaat om het beschermen van de koopkracht. 

Daarnaast is het hebben van een eigen woning vooral op de lange termijn gunstig. Rekening houdend met toenemende inflatie en een periode van 20-30 jaar, zullen huurprijzen in de toekomst nauwelijks te betalen zijn voor gepensioneerden. 

Bitcoin 

De nieuwkomer was een creatie die diende als reactie op de recessie van 2008, en dan vooral de wijze waarop deze tot stand kwam. Dit betekent dat we nog maar moeten zien hoe BTC zich zal gedragen in een omgeving van flinke inflatie (en een mogelijk dalende aandelenbeurs). Evenals goud in 2008 kan het goed zijn dat de cryptomunt eerst te maken krijgt met een daling (zoals in maart 2020), voordat deze gaat stijgen als gevolg van de zoektocht naar een neutrale oplossing voor inflatie en dalende markten. 

“Het leuke aan crypto is dat iedereen erin kan duiken. Het lastige aan crypto is dat niemand je gaat vertellen dat je mee moet doen. Je moet er gewoon aan beginnen”. – Sean O'Connor 

Hoe meer mensen wereldwijd te maken krijgen met de negatieve gevolgen van de keuzes van centrale banken, keuzes die worden gemaakt door een handvol mensen voor de rest van een heel land, des te meer zal BTC een serieuze optie worden voor een ieder die zelf wil bepalen hoe (een deel van) zijn of haar financiële toekomst eruit komt te zien. 

Conclusie 

Overheden leren ons niets over politiek, centrale banken leren ons niet over inflatie. Beide dienen zij te beschikken over het vertrouwen van het volk, waardoor 'het verhaal' dat ze vertellen belangrijker is dan de werkelijkheid. Wil jij leren wat de waarheid is, dan zal je daar zelf in moeten duiken. Kiezen voor de makkelijke weg zal daarbij enkel voor teleurstelling zorgen. 

In het afgelopen jaar heb ik centrale banken zien ontkennen dat er inflatie was, om deze vervolgens toe te geven maar tijdelijk te noemen. Daarna werd de inflatie toegeschreven aan zaken zoals problemen met infrastructuur en voorraden. Ook werden prijsstijgingen het gevolg van zakelijke belangen genoemd. Gierige bedrijven die enkel aan winst denken worden verantwoordelijk gehouden voor hogere prijzen. 

Inmiddels zijn centrale banken afgestapt van het verhaal dat inflatie tijdelijk zou zijn, en denken zij zelfs aan hogere rentes om inflatie tegen te kunnen gaan. Hoe de toekomst van de euro eruit zal gaan zien moet nog maar blijken, maar duidelijk is dat elke valuta vroeg of laat in grote problemen komt. Ook de euro zal niet ontsnappen aan de structurele issues rond 'fiat' geld. 

In een wereld waarin decentralisatie een steeds grotere rol zal gaan vervullen, is het de vroeg hoe lang we met z'n allen beslissingen rond ons pensioen, financiën en toekomst toe laten aan een select gezelschap, wel of niet democratisch verkozen. Dit lijkt met een naderende digitale munt (CBDC) alleen maar toe te gaan nemen. 

Het is al enige tijd duidelijk dat de dertigers en veertigers van vandaag niet kunnen rekenen op de voordelen van een leven vol arbeid zoals bijvoorbeeld onze ouders dat konden. Werken tot je 70ste zal straks geen uitzondering zijn. En dan is het daarna nog maar de vraag wat je met je euro's kunt kopen.

Lees hier meer: